Шалфей цудоўны

	Шалфей цудоўны
Навуковая класіфікацыя
Дамен:	Эўкарыёты
Царства:	Расліны
Аддзел:	Кветкавыя
Клас:	Двухдольныя
Парадак:	Ясноткакветныя
Сямейства:	Ясноткавыя
Падсямейства:	Nepetoideae
Трыба:	Мятныя
Падтрыба:	Salviinae
Род:	Шалфей
Падрод:	Calosphace
Секцыя:	Secundae
Від:	Шалфей цудоўны
Міжнародная навуковая назва
	Salvia splendens Sellow ex Schult., 1822
Сінонімы
	Fenixanthes splendens (Sellow ex Schult.) Raf.; Jungia splendens (Sellow ex Schult.) Soják; Salvia brasiliensis Spreng.; Salvia colorans Benth.; Salvia issanchou auct.;
ITIS	32745
NCBI	180675
EOL	579412
GRIN	t:70596
IPNI	60452620-2
TPL	kew-183912

Шалфе́й цудоўны^[4]^[5], сальвія^[5] (Salvia splendens) — від кветкавых раслін з роду Шалфей (Salvia) сямейства Ясноткавыя (Lamiaceae).

Батанічнае апісанне

Расліны — шматгадовыя паўкусты, каля метра вышынёй, лісце супраціўнае парнае, у выглядзе эліпса, прыкладна 7 на 5 см. Кветкі — ярка-чырвоныя або пурпуровыя, часам з фіялетавым адценнем, па 2—6 ў кожным суквецці.

Арэал

Арэал — тропікі Бразіліі. Від аддае перавагу сонечным месцам, не выносіць пахаладанняў^[6].

Класіфікацыя

Таксанамія

Від Шалфей цудоўны уваходзіць у род Шалфей (Salvia) падсямейства Nepetoideae сямейства Ясноткавыя (Lamiaceae) парадку Ясноткакветныя (Lamiales).

яшчэ 21 семейство (па Сістэме APG II)

яшчэ 110—130 родаў

парадак Ясноткакветныя

падсямейства Nepetoideae

вид Шалфей цудоўны

аддзел Кветкавыя, ці Пакрытанасенныя

сямейства Ясноткавыя

род Шалфей

яшчэ 44 парадка кветкавых раслін
(па Сістэме APG II)

яшчэ 7 падсямействаў
(па Сістэме APG II)

яшчэ 700 — 900 відаў

Значэнне і выкарыстанне

У якасці дэкаратыўнай расліны вырошчваецца ў трапічным поясе і аранжарэях. У больш халодным поясе расліны могуць вырошчвацца як аднагадовыя. Акрамя таго, від выкарыстоўваецца ў медыцыне і кулінарыі.

Як і ў большасці відаў шалфею, у лісці і кветках утрымліваюцца псіхатропныя рэчывы, заспакаяльныя нервовую сістэму, але, насуперак распаўсюджанай думцы, іх дзеянне параўнальна слабае.

Зноскі

↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
↑ Salvia splendens Sellow ex Schult. (нявызн.). The Plant List. Праверана 8 сакавіка 2017.
↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 117. — 160 с. — 2 350 экз.
↑ ^а ^б Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — 583 с., іл. — 10 000 экз.
↑ Декоративные садовые растения в ландшафтном дизайне. Шалфей (руск.)

Літаратура

Кудрашова М. Г. Шалфей // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — С. 360. — 583 с., іл. — 10 000 экз.

Спасылкі

Шалфей блестящий: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
Salvia splendens: інфармацыя на сайце GRIN(англ.) (Праверана 17 жніўня 2009)

[1] Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.

[2] Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».

[3] Salvia splendens Sellow ex Schult. (нявызн.). The Plant List. Праверана 8 сакавіка 2017.

[Киселевский-4] Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 117. — 160 с. — 2 350 экз.

[ЭПБ5-5] а ^б Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — 583 с., іл. — 10 000 экз.

[6] Декоративные садовые растения в ландшафтном дизайне. Шалфей (руск.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Слоўнікі і энцыклапедыі	Britannica (онлайн)
Таксанамія	APNI · EOL · GBIF · iNaturalist · IPNI · IRMNG · ITIS TSN · NCBI · POWO · Plantarium · The Plant List · Tropicos · WFO · Флора Кітая
Нарматыўны кантроль	NDL: 00855860